Ayvalık tarihsel kayıtlarda çok eski bir yerleşim yeri olarak belirtilse de Küçükhan’ın da Ayvalık’ın da tarihinde derin boşluklar bulunuyor.

Bu han Ayvalık’ta varlığından bahsedilen üç handan biridir. Büyükhan olarak bilinen yapı, şu anda Belediye binası olarak işlev görmektedir. Bu caddenin 19. Yüzyıldaki adı Agios Ioannis’miş ve o zaman da şehrin agorası olarak bilinen bir mahallesiymiş.

1922’den önce çoğunlukla tüccarların ve 500 kişilik bir çingene nüfusunun yaşadığı yüz kadar ev varmış burada. Küçük Han hem konaklama hem de zanaatkarlara işlik olarak yapılmış.

İçeride bir avlu ve etrafında iki kata dizilmiş küçük odalar yer alıyordu. Benim de hayal meyal hatırladığım dönemlerde, girişte Ayvalık Gazetesinin basıldığı bir matbaa ve üst katta da Sefa Oteli vardı. Karşısında da hapishane vardı. O yüzden bu sokaklara girmek büyükler tarafından tekinsiz görülür ve çocuklar buralara pek yollanmazdı.

Biraz ilerde duvarında saksafon asılı olan bir ayakkabı tamircisi vardı. Annem, hep Girit’ten göç etmiş müzisyenlerin Ayvalık’ta parasızlıktan müzik dersi vererek, sefalet içinde yaşadıklarından bahsederdi. O zaman mübadele ile gelen Türklerin tümünün evinde müzik enstrümanları olduğu ve müzik yapıldığını hem hikâye olarak dinledim hem de kendi ailemde yaşadım ben.